مقدمه
بذر گندم بکراس یکی از گونه‌های بسیار مرغوب گندم است که با کاشت آن می‌توان تناژ بالایی از گندم را برداشت کرد. گندم جزو غلاتی است که اگر از بذر مناسب کاشته شده باشد، می‌تواند سودآوری خوبی برای کشاورز به ارمغان بیاورد. گندم بکراس جزو گندم‌هایی است که چنین خصوصیاتی دارد. در این مطلب قصد داریم با بذر بکراس و ویژگی‌های آن به طور کامل آشنا شویم. اگر قصد خرید یک بذر گندم باکیفیت برای زمین زراعی خود دارید تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
بذر گندم بکراس چیست؟
گندم بکراس نوعی گندم است که شجره آن شامل تلاقی گندم خارجی با گندم روشن می‌شود. بذرهایی که از تلاقی دو والد به وجود می‌آیند، تنوع ژنتیکی بیشتری دارند و به همین دلیل عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند. رنگ دانه‌های گندم در این گونه کاملا روشن است و منشاء آن ایرانی است. این نوع گندم، بهاره است و جزو گونه‌های زودرس به شمار می‌آید.
این بذر در برابر امراض شایع گندم و خوابیدگی، مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد و در شرایط نامساعد، سازگاری و تطابق‌پذیری خوبی دارد. همچنین نسبت به ریزش دانه نیز مقاوم است. اندازه دانه‌های این نوع گندم، درشت است و معمولا وزن هزار دانه آن به 42 الی 45 گرم می‌رسد که وزن بسیار خوبی است. ارتفاع خوشه‌های آن نیز به 95 تا 110 سانتی‌متر می‌رسد. بنابراین از نظر ویژگی‌های ظاهری نیز نسبت به سایر نمونه‌های گندم، برتری دارد.
شرایط مناسب برای کاشت بذر گندم بکراس چیست؟
برای کاشت این نوع گندم و برداشت بیشترین محصول باید شرایط خاصی را برای آن فراهم کرد. هر چه به رعایت این شرایط بیشتر توجه شود، محصول نهایی با کیفیت‌تر خواهد شد. کلیه شرایط مناسب برای کاشت بذر گندم بکراس در زیر آورده شده است:
- خاکی که برای کاشت این نوع گندم استفاده می‌شود، نقش مهمی در کیفیت محصول نهایی دارد. خاک این نوع گندم باید زهکشی شده باشد و حالت خمیری و نرم نداشته باشد. خاک‌هایی که حالت خمیری دارند بستر مناسبی برای رشد گندم نیستند. همچنین میزان مواد آلی موجود در خاک باید در حد قابل قبول باشد. برای بررسی دقیق خاک می‌توان از آزمایشات مختلف استفاده کرد و مواد آلی موجود در آن را اندازه‌گیری کرد.
- نور و دمای گندم بکراس بسیار حائز اهمیت است. این گندم در دمای بین 15 تا 25 درجه سانتی‌گراد، رشد بیشتری دارد. همچنین باید نور مناسبی داشته باشد تا به خوبی رشد کند اما نیازی به نور شدید آفتاب ندارد.
- آبیاری آن باید به صورت منظم و به میزان کافی انجام شود. به ویژه در زمانی که گندم بکراس در حالت رشد فعال قرار دارد، اهمیت آبیاری منظم بیش از سایر مواقع است. اگر آبیاری گندم به موقع انجام نشود، چرخه رشد گندم دچار مشکل می‌شود و دانه‌های گندم ریز و بی‌کیفیت می‌شوند.
- رطوبت نیز در رشد گندم و کیفیت آن تاثیر بسزایی دارد. رطوبت 60 تا 70 درصدی برای این گونه از گندم بسیار مناسب است به طوری که می‌تواند گندم را در وضعیت بسیار مطلوبی قرار دهد.
- بهتر است در منطقه کاشت این گندم تابش شدید آفتاب یا بادهای شدید وجود نداشته باشد. بادهای شدید موجب ریزش محصول می‌شوند و تابش شدید آفتاب نیز رطوبت درون گندم را در مدت زمان کوتاهی خشک می‌کند. بنابراین هنگام کاشت باید به شرایط جوی یک منطقه کاملا توجه شود و اگر یک منطقه برای کاشت بذر گندم بکراس کاملا مناسب بود، اقدامات لازم برای کاشت انجام شود.
زمان مناسب برای کاشت بذر گندم بکراس چه موقع است؟
مناسب‌ترین زمان برای کاشت گندم بکراس از اوایل آبان ماه تا اواسط آذر ماه است. این بازه زمانی برای مناطق معتدل بسیار مناسب‌تر از سایر مناطق است. در واقع آب و هوای مناطق معتدل در اوایل آبان تا اواسط آذر در بهترین شرایط خود قرار دارد و این می‌تواند زمینه مناسبی را برای کاشت بذر گندم فراهم کند. کشاورزان می‌توانند 140 الی 160 کیلوگرم از بذر این گندم را در هر هکتار به صورت ردیف کار، بکارند و یا 160 الی 180 کیلوگرم از آن را در هر هکتار به صورت کشت دست‌پاش استفاده کنند. این میزان بذرپاشی می‌تواند موجب به ثمر نشستن محصول خوب و پر تراکمی برای کشاورزان شود.
مزایای گندم بکراس نسبت به گونه‌های دیگر گندم چیست؟
گندم بکراس مزایای قابل توجهی دارد که آن را از سایر گونه‌های متمایز کرده است. برخی از مزایای این گونه از گندم شامل موارد زیر می‌شود:
- عملکرد بالای گندم: یکی از مزایای ویژه این بذر، عملکرد بالای آن است. گندم بکراس عملکرد بالاتری در مقایسه با گندم‌های سنتی دارد. این گونه از گندم از نظر ژنتیکی در وضعیت مطلوب‌تری نسبت به گندم‌های سنتی قرار دارد. به همین دلیل عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهد.
- یکنواختی محصول: از مزایای دیگر این گندم، یکنواختی آن است. گندم‌های بکراس، یکنواخت‌تر از سایر گونه‌های گندم هستند به طوری که این میزان یکنواختی کمتر در سایر گندم‌ها دیده می‌شود. یکنواخت بودن گندم منجر به محصول یکدست و باکیفیت می‌شود که در فروش بیشتر گندم تاثیرگذار است.
- سازگاری بالای گندم: سازگاری بسیار خوب بذر گندم بکراس نیز از دیگر مزایای ویژه آن محسوب می‌شود که به واسطه آن، گندم بکراس می‌تواند در شرایط آب و هوایی مختلف دوام بیاورد و در برابر اغلب آفات و بیماری‌ها مقاومت از خود نشان دهد. عمده‌ترین بیماری‌های گندم شامل زنگ گندم، سیاهک و پوسیدگی جوانه یا ریشه آن می‌شود که گندم بکراس در برابر آنها مقاوم است.
- کاهش نیاز به کود: با توجه به اینکه گندم بکراس در برابر آفات و بیماری‌ها مقاوم است، میزان نیاز آن به کودهای شیمیایی کمتر از سایر گونه‌های گندم است. با این حال مصرف به موقع کودهای شیمیایی یا کودهای حیوانی می‌تواند در افزایش محصول، اثر داشته باشد.
میزان کود لازم برای گندم بکراس چقدر است؟
کوددهی مناسب و به موقع می‌تواند موجب افزایش قابل توجه گندم شود. به منظور کوددهی به گندم بکراس به فسفات دی آمونیوم و اوره نیاز است. البته ممکن است با توجه به نوع خاک و شرایط زمین، کودهای دیگری نیز احتیاج باشد اما این دو کود معمولا نتیجه خوبی دارند. برای کوددهی این محصول به 130 الی 150 کیلوگرم در هکتار کود فسفات دی آمونیوم و 180 الی 200 کیلوگرم در هکتار کود اوره نیاز خواهید داشت. به ویژه برای مناطقی که خشک هستند و میزان رطوبت نسبی آنها کمتر است، استفاده از این نوع کودها می‌تواند اثر بسزایی در کیفیت محصول داشته باشد. بنابراین به کوددهی به موقع گندم بکراس توجه داشته باشید.
زمان برداشت گندم بکراس چه موقع است؟
زمان برداشت این نوع گندم در مناطق گرمسیری در اوایل بهار است اما در مناطق سردسیری برداشت گندم تا اواخر تابستان انجام می‌شود. برداشت بذر گندم بکراس به عواملی مانند رسیدن کامل دانه، دمای هوا، رطوبت و میزان بارندگی نیز بستگی دارد. معمولا توصیه می‌شود زمانی که رطوبت دانه‌ها در حدود 14 تا 16 درصد است این گندم برداشت شود تا بالاترین کیفیت را داشته باشد.
نکات تکمیلی در مورد گندم بکراس
باردهی گندم به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد. عدم توجه به این موارد بر باردهی گندم اثر می‌گذارد که برخی از این موارد عبارت است از:
- یکی از نکات مهمی که در مورد این نوع گندم وجود دارد، این است که قوی بودن بیش از حد خاک، تنش‌های شدید آب و هوایی و واکنش‌های شدید نسبت به کودهای شیمیایی، موجب می‌شود ارتفاع تا بالاتر از 1.5 متر برسد و این برای گندم خوب نیست. گندم‌هایی که ارتفاع زیادی می‌گیرند، میزان باردهی‌شان کاهش چشمگیری پیدا می‌کند.
- کمبود زنبورهای گرده افشان یا عدم وجود آنها می‌تواند بر میزان باردهی گندم اثر بگذارد. معمولا در مزارعی که کمبود زنبور گرده افشان وجود دارد، باردهی گندم کاهش پیدا می‌کند.
- استفاده غیر اصولی از کودهای شیمیایی نه تنها بر افزایش محصول اثری نخواهد داشت بلکه می‌تواند عملکرد آن را نیز تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین باید کودهای شیمیایی به صورت اصولی و به موقع به گندم داده شوند.
- اگر بیماری یا آفتی بر روی گندم مشاهده شد باید سریعا آن را برطرف کرد. در غیر‌این‌صورت در مدت زمان کوتاهی کل مزرعه دچار آفت شده و محصول نهایی، افت کیفیت شدیدی پیدا می‌کند. برای رفع هر نوع آفت یا بیماری، آفت‌کش مناسب تهیه کنید و به مقدار مناسب از آن استفاده کنید تا آفت مورد نظر کاملا نابود شود.
- به شکل ظاهری دانه‌های گندم دقت کنید. هر نوع تغییر شکل در ظاهر دانه‌های بذر گندم بکراس حاکی از کمبود نوع مواد مغذی است. اگر با تغییر شکل دانه‌ها مواجه شدید، سعی کنید از کارشناسان کشاورزی راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید و مواد مغذی مورد نیاز گندم را فراهم کنید.
- اگر از سموم علف‌کش استفاده می‌کنید دقت داشته باشید که سم مورد نظر برای گندم بکراس مشکلی به وجود نیاورد. عدم توجه به این نکته می‌تواند کل زحمات شما برای برداشت محصول باکیفیت را هدر دهد.
کلام آخر
در این مطلب با گندم بکراس و کلیه مزایای آن آشنا شدیم. با یک بار کاشت این نوع گندم می‌توانید تفاوت‌های آن با گندم‌های سنتی را به وضوح مشاهده کنید. همچنین با استفاده از این نوع گندم می‌توانید محصول باکیفیت‌تری در تناژهای بالا برداشت کنید و سودآوری خود را افزایش دهید. بنابراین توصیه می‌شود حتما از این بذر استفاده نمایید. تجربه شما در مورد گندم بکراس چیست؟ تجربیات و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
