عوامل مؤثر بر قیمت گندم پوست کنده و کاربردهای مختلف آن
گندم پوست کنده یکی از فرآوردههای گندم است و قیمت آن به عوامل مختلفی بستگی دارد. گندم در زندگی ایرانیان جایگاه ویژهای دارد و به دلیل خواص و ویژگیهای منحصربهفرد آن زیاد مورداستفاده قرار میگیرد. در این متن به بررسی عواملی که باعث افزایش یا کاهش قیمت گندم پوست کنده میشوند خواهیم پرداخت.
گندم پوست کنده چیست؟
غلات، بهویژه گندم و فرآوردههای آن، در سفرة ایرانیان جایگاه ویژهای دارند. گندم پوستکنده، با ارزش غذایی بالا، فیبر و پروتئین زیاد و پخت آسان، در طبخ غذاهای محلی بسیار کاربرد دارد.
برخلاف گندم معمولی، نیازی به خیساندن ندارد و میتوان آن را مستقیم پخت و مصرف کرد. به همین دلیل، در پخت حلیم و دیگر غذاها، از آن استفاده میشود. این دانة خوراکی، زردرنگ و بیضیشکل است و مهمترین تفاوت آن با گندم معمولی، نبود پوستة بیرونی است.
گندم پوستکنده از طریق بذر گندم کاشته میشود و پس از برداشت، در فرایندی صنعتی، پوستة آن جدا میشود. این محصول، علاوه بر مصارف خوراکی، خواص درمانی و دارویی نیز دارد.
ویژگیهای گندم پوست کنده
گندم دارای ارزش غذایی بالایی است و یکی از کاملترین غذاهای گیاهی محسوب میشود. برای افزایش ماندگاری این محصول، بهتر است در جای خشک نگهداری شود. گندم و فرآوردههای آن، از جمله نان، جزو مواد غذایی اصلی در سبد خانوار ایرانی هستند. از مزایای گندم پوست کنده میتوان به پاکسازی و جداسازی تمام مواد ناخالص آن در فرایند تولید اشاره کرد.
کاربرد گندم پوست کنده
گندم در رژیم غذایی بسیاری از افراد جایگاه ویژهای دارد. اگرچه گندم بدون پوست برای پخت انواع نان کاربرد دارد، اما آشنایی روزافزون خانوادهها باارزش غذایی گندم پوست کنده، استفاده از آن را در طیف وسیعتری از غذاها رواج داده است. از این محصول عمدتاً برای تهیه انواع آش مانند حلیم استفاده میشود. از دیگر موارد استفاده از گندم پوست کنده میتوان به تهیه سالاد، انواع کتلت و کوکو، سوپ و آش، ماکارونی، آبگوشت، کیک و کلوچه اشاره کرد.
قیمت گندم پوست کنده زیاد نیست و به راحتی میتوانید آن را خریداری کنید. برای استفاده از گندم پوستکنده در سالاد و سوپ، باید آن را خیس کرد و پس از جوانهزدن، جوانه آن را با دیگر مواد غذایی ترکیب کرد. بهاینترتیب، میتوانید از طعم و خواص بینظیر گندم پوستکنده در رژیم غذایی خود بهرهمند شوید.
مزایای استفاده از گندم پوست کنده
گندم حاوی مواد معدنی، فیبر و ویتامینهای مختلفی است که باعث شده است تا مصرف این محصول، برای شما مزایای بسیاری داشته باشد. در ادامه به معرفی مزایای گندم پوست کنده میپردازیم.
افزایش انرژی
گندم پوستکنده، منبعی غنی از کربوهیدرات و فیبر است. وجود این مواد مغذی، فواید متعددی برای سلامتی به همراه دارد. پس از مصرف گندم پوستکنده، به دلیل احساس سیری زودهنگام، میل به غذا در شما کاهش مییابد و درعینحال، انرژی لازم برای فعالیتهای روزانه را نیز به بدنتان میرساند؛ بنابراین، اگر به دنبال افزایش سطح انرژی خود هستید و فعالیت بدنی زیادی دارید، گندم پوستکنده میتواند انتخابی ایدهآل برای شما باشد.
چاقی صورت
مصرف گندم پوست کنده تأثیر زیادی در چاقی صورت دارد و باعث میشود تا صورت پری داشته باشید. البته در صورت مصرف ناشتا، تأثیر بیشتری را شاهد خواهید بود.
کمک به سلامت موها
گندم پوست کنده میتواند کمک شایانی به سلامت موهای شما بکند. همچنین باعث شاداب شدن و کاهش ریزش مو میشود و موهای شما با سرعت بیشتری رشد خواهند کرد.
کاهش التهاب بدن
گندم پوستکنده به دلیل دارا بودن بتایین، خاصیت ضدالتهابی دارد. از این رو، مصرف آن برای افراد مبتلا به بیماریهای التهابی مانند روماتیسم مفید است.
جلوگیری از اختلالات متابولیکی
گندم پوستکنده، فواید متعددی برای سلامتی دارد و میتواند به بهبود برخی مشکلات متابولیکی مانند چاقی شکمی، فشارخون و تری گلیسیرید بالا کمک کند.حتما در وعدههای غذایی خود از این محصول استفاده کنید. قیمت گندم پوست کنده شده در مقایسه با هزینههای درمان این اختلالات در آینده ناچیز است.
بهبود سلامت دستگاه گوارش
فیبر موجود در گندم پوستکنده، حرکات روده را تنظیم میکند و از بروز مشکلاتی مانند یبوست و اسهال جلوگیری میکند. به این ترتیب، گندم پوستکنده به سلامت دستگاه گوارش کمک میکند.
جلوگیری از بروز دیابت نوع 2
گندم پوستکنده به دلیل دارا بودن منیزیم، در کاهش سطح قند خون و پیشگیری از دیابت نوع 2 مؤثر است. منیزیم به تنظیم ترشح انسولین در بدن کمک میکند و از مقاومت سلولها به انسولین جلوگیری میکند.
جلوگیری از بیماریهای قلبی و عروقی
گندم پوستکنده حاوی لیگنان، نوعی فیبر محلول در آب است که فواید متعددی برای سلامتی دارد. این ماده نه تنها از بروز بیماریهای قلبی عروقی جلوگیری میکند، بلکه خطر ابتلا به سرطان تخمدان و کولون را نیز کاهش میدهد.
جلوگیری از ابتلا به آسم در کودکان
گندم پوستکنده به دلیل دارا بودن ویتامین E و منیزیم، میتواند تا 50 درصد از بروز آسم در کودکان جلوگیری کند. به همین دلیل، مصرف آن در رژیم غذایی کودکان از سنین پایین توصیه میشود.
نحوه تعیین قیمت گندم پوست کنده شده
وزارت جهاد کشاورزی برای تعیین قیمت گندم، هزینهی تمامشدهی تولید هر کیلوگرم گندم در هر هکتار زمین را حساب میکند و به شورای اقتصاد میدهد تا قیمت نهایی را تصویب کند. در این مقاله، با استفاده از اطلاعات حسابداری مالی، قیمت گندم با احتساب و بدون احتساب یارانة کود و سم محاسبه شده است.
قیمت نهایی تولید گندم متأثر از هزینة بذر، آب، کود، سم، دستمزد کارگر، حمل و نقل و… است. تورم، نرخ سود بانکی، کارمزد، بیمه و اجاره زمین هم از عواملی هستند که بر قیمت گندم اثر میگذارند. واضح است که این عوامل بر قیمت گندم پوست کنده نیز تاثیر میگذارند. یارانة کود و سم، هزینة تولید را برای کشاورزان کاهش میدهد. با حذف یارانه، هزینة تولید بالا میرود و قیمت گندم هم باید افزایش یابد.
افزایش قیمت گندم، قیمت نان و سایر محصولات وابسته به گندم را بالا میبرد و بر سفرة مردم، بهویژه اقشار کمدرآمد، اثر منفی میگذارد. برای حل این مشکل، باید تولید گندم افزایش یابد، هزینة تولید کاهش یابد و یارانه هدفمند شود.
بررسی عوامل مؤثر بر قیمت گندم پوست کنده (میزان عرضه)
عوامل مؤثر در تعیین قیمت گندم، تحتتأثیر از دو فاکتور عرضه و تقاضا است.
قیمت نفت
ارتباط نزدیکی بین قیمت نفت و گندم وجود دارد. زیرا:
افزایش هزینههای کشاورزی: با بالارفتن قیمت نفت، هزینههای کشاورزان برای استفاده از ماشینآلات کشاورزی مانند تراکتور و همچنین هزینه تولید کودهای شیمیایی (که انرژی زیادی مصرف میکنند) افزایش مییابد. این امر به طور مستقیم بر هزینه حملونقل گندم در سراسر جهان نیز تأثیر میگذارد. بهعنوانمثال، پایینترین قیمت گندم در سال 1998 با پایین ترین قیمت نفت همزمان بود و جهش های قیمت نفت در سال های 2008 و 2011 نیز با افزایش قیمت گندم مرتبط بود.
رقابت با سوختهای زیستی: زمانی که قیمت نفت بالا میرود، تقاضا برای کشت محصولات جهت تولید سوختهای زیستی، مانند ذرت، کلزا و سویا افزایش مییابد. این تغییر کاربری اراضی، باعث کاهش عرضه گندم برای مصارف غذایی شده و در نتیجه منجر به افزایش قیمت آن میشود.
تاثیر بهرهوری زمین بر قیمت گندم پوست کنده
پس از جنگ جهانی دوم، عرضه گندم به میزان قابلتوجهی افزایش یافت. بخشی از این افزایش به دلیل استفاده از زمینهای بیشتر برای کشت گندم بود، اما عامل اصلی آن، افزایش بهرهوری کشاورزان به شمار میرود. این افزایش بهرهوری از طریق استفاده از کودهای شیمیایی، آفتکشها و همچنین تمرکز و مقیاس بزرگتر مزارع کشاورزی حاصل شده است. افزایش بهره وری موجب زیادترشدن عرضه و در نتیجه کاهش قیمت گندم پوست کنده میشود.
نکته کلیدی این است که ببینیم در آینده چقدر میتوان باز هم این بهرهوری را افزایش داد. نوآوریهای جدید مانند محصولات تراریخته که بحثهای زیادی را به همراه دارند میتوانند پتانسیل افزایش عرضه را داشته باشند. البته در مقابل، عوامل آبوهوایی و کاهش حاصلخیزی خاک نیز میتوانند چالشهایی را برای عرضه در آینده ایجاد کنند.
تاثیر عوامل آبوهوایی بر قیمت گندم پوست کنده
گندم محصولی است که به شرایط آبوهوایی مناسب وابسته است. اگرچه این محصول نسبت به شرایط مختلف سازگاری دارد و در مناطق گوناگون قابلکشت است، اما شرایط آبوهوایی نامساعد مانند گرمای شدید، سرمای زیاد یا کمبود باران میتواند منجر به کاهش محصول و در نتیجه کاهش عرضه گندم شود. برای مثال، جهش قیمت گندم در سال 1996 ناشی از شرایط بد آب و هوایی، به ویژه در غرب میانه آمریکا بود. زمستان سخت و خشکسالی منجر به آسیب به محصولات شد و در نتیجه کاهش تولید و افزایش قیمت را به دنبال داشت. این افزایش قیمت با کاهش شدیدتر تولید ذرت و تقاضای خارجی بالا تشدید شد.
عوامل ژئوپلیتیکی
جنگ اوکراین در سال 2022 تاثیر قابل توجهی بر عرضه گندم داشته است. چرا که اوکراین، روسیه و سایر کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق از تولیدکنندگان عمده گندم هستند. در سال 2019، 8.9 درصد از صادرات گندم جهان در اوکراین و 14 درصد در روسیه تولید شده است، یعنی تقریباً یک چهارم صادرات جهانی از این دو کشور تامین می شود. درگیری در اوکراین باعث اختلال در عرضه شده و تحریم های اعمال شده علیه روسیه نیز بر میزان عرضه ای که این کشور به بازار جهانی عرضه می کند تاثیر می گذارد.
تاثیر میزان کشت گندم بر قیمت گندم پوست کنده
میزان کشت گندم تاثیر مستقیمی بر قیمت گندم پوست کنده دارد.کشاورزان حق انتخاب کشت محصولات مختلف را دارند. اگر کشاورزان انتظار قیمت بالای گندم را داشته باشند، این امر آنها را به کشت بیشتر در حال حاضر و افزایش عرضه در سال آینده تشویق میکند. در مقابل، اگر انتظار قیمت پایین داشته باشند، تولید را کاهش میدهند و در نتیجه سال آینده ممکن است با کمبود عرضه مواجه شویم. بنابراین، کشاورزان میتوانند به سیگنالهای بازار واکنش نشان دهند، اما این واکنش با یک اخیر یکساله همراه است. به همین دلیل است که عرضه گندم در کوتاهمدت میتواند نسبتاً انعطافناپذیر باشد.
عوامل مؤثر بر قیمت گندم پوست کنده (میزان تقاضا)
حالا به بررسی قیمتگذاری گندم تحتتأثیر از تقاضا میپردازیم. درک قیمت گندم بدون آن که بدانیم چه عواملی باعث افزایش یا کاهش تقاضا برای آن میشوند، ناقص خواهد بود.
رشد جمعیت
جمعیت روبهافزایش جهان، مستقیماً تقاضای بیشتری برای گندم ایجاد میکند. ارتباط قوی بین رشد جمعیت و افزایش تقاضای گندم وجود دارد. بهطوریکه بین سالهای 1980 تا 2010، تقاضای جهانی برای گندم به طور متوسط سالانه 1.6 درصد افزایش یافته است. هر چه جمعیت بیشتر شود، به غذای بیشتری نیاز است و گندم یکی از منابع اصلی تامین غلات به شمار می رود.
رشد درآمد در کشورهای درحالتوسعه
درآمد بالاتر، بهویژه در کشورهای درحالتوسعه، یکی دیگر از عوامل کلیدی افزایش تقاضای گندم است. با افزایش درآمد، مردم قدرت خرید بیشتری پیدا میکنند و تمایلشان به مصرف غذاهای متنوعتر، از جمله محصولات گندم، بیشتر میشود. در حال حاضر، بزرگترین واردکنندگان گندم، کشورهای آفریقایی و جنوب شرقی آسیا هستند که همگی شاهد رشد اقتصادی قابلتوجهی در سالهای اخیر بودهاند.
تاثیر اثر جانشینی بر قیمت گندم پوست کنده
گندم جایگزینهای نسبتاً زیادی دارد. مصرفکنندگان برای تأمین کربوهیدرات موردنیاز خود میتوانند به سراغ گزینههای دیگری مانند برنج، ذرت، سویا و چاودار بروند. اگر قیمت این محصولات افزایش یابد، تقاضا برای گندم نیز بهعنوان یک جایگزین ارزانتر بالا میرود و در نتیجه قیمت گندم و متعاقبا قیمت گندم پوست کنده گرانتر میشود. البته برعکس این موضوع نیز صادق است و اگر قیمت مواد غذایی بهطورکلی کاهش یابد، فشار روی تقاضای گندم کمتر شده و قیمت آن نیز پایین میآید.
ارزش دلار آمریکا
قیمت گندم عمدتاً با دلار آمریکا تعیین میشود؛ بنابراین، هرگونه افزایش ارزش دلار، بهصورت غیرمستقیم باعث گرانشدن گندم برای سایر کشورها می شود. به عنوان مثال، اگر ارزش پول مصر نسبت به دلار به شدت کاهش یابد، مصری ها برای خرید گندم با همان مقدار پول، گندم کمتری دریافت خواهند کرد و در نتیجه تقاضای آنها برای گندم کاهش می یابد. این امر می تواند بر قیمت جهانی گندم نیز تاثیر بگذارد.
تاثیر احتکار سرمایه داران بر قیمت گندم پوست کنده
قیمت گندم میتواند تحت تأثیر احتکار سرمایه گذاران نیز قرار گیرد. اگر سرمایه گذاران پیش بینی کنند که قیمت گندم افزایش خواهد یافت، ممکن است اقدام به خرید و ذخیره سازی گندم کنند تا بعداً با قیمت بالاتر آن را بفروشند. این اقدام میتواند به طور موقت باعث کاهش عرضه گندم در بازار و افزایش قیمت آن شود. بهعنوانمثال، بخشی از افزایش قیمت گندم در سالهای 2010 تا 2012 به احتکار سرمایه گذاران نسبت داده میشود.
قیمت گندم پوست کنده
گندم پوست کنده یک محصول فراوری شده است و بهصورت بسته بندی در بازار ارائه میشود همچنین این محصول قبل از استفاده، نیاز به پاک شدن و شست و شو دارد. قیمت گندم پوستکنده به عوامل مختلفی مانند کیفیت، برند، نوع بستهبندی و حجم خرید بستگی دارد. محصولات باکیفیت و برندهای معتبر، قیمتی بیشتر دارند، اما سلامت و مرغوبیت آنها نیز تضمینشده است.
کلام آخر
گندم پوست کنده مادهای مغذی و سرشار از موادی است که برای سلامتی مفید است. این غلات در زندگی روزمره مردم استفاده زیادی دارد و تغییر قیمت گندم پوست کنده در معیشت مردم تأثیر زیادی میگذارد.