گندم دیم
هدف از تهیه بستر دیم در زراعت گندم چیست ؟
هدف از آن نرم کردن خاک و مرطوبسازی آن برای کشت یکنواخت بذر ، از بین بردن علف های هرز و سرانجام ایجاد شرایط مطلوب و مساعد در خاک مزرعه جهت رشد و نمو هرچه بهتر گیاهان می باشد . ایجاد بستر زراعی در گندم دیم بستگی به تجهیزات در دسترس کشاورز دارد و نمی توان نسخه مشخصی از روشهای خاک ورزی را برای تمام کشاورزان درنظر گرفت .
دو حکم در مناطق دیمی حکم فرماست
1) استفاده بهینه از نزولات آسمانی
2) حفاظت از خاک منطقه
در منابع علمی برای آماده کردن زمین زراعی دیم چه توصیه هایی شده است ؟
برای آماده کردن زمین در زراعت دیم جهت حفظ رطوبت خاکی استفاده از گاوآهن های قلمی و پنجه غازی توصیه میشود . مزیت این گاوآهن ها آنست که نه تنها رطوبت ذخیره شده در خاک حفظ می شود بلکه باعث سبکی وزن موثر ذرات خاک و همچنین سرعت عمل بیشتر و کاهش هزینه و استهلاک را در پی خواهد داشت . هنوز هم در کشور ما اغلب از گاوآهن برگرداندار برای شخم زمین استفاده میکنند چون دسترسی با آن از سایر ادوات و تجهیزات کشاورزی بیشتر است . همچنین از این ادوات برای عملیات شخم در سال آیش استفاده می گردد تا رطوبت ناشی از بارندگی های پاییزه و بهاره در سال آیش درخاک ذخیره شود .
خاک ورزی و اهداف آن
یکی از روش های موثر برای مبارزه با آفات در مزارع آلوده خاک ورزی است که به دوبخش اولیه و ثانویه تقسیم می شود . منظور از خاک ورزی اولیه عمق بیش از 15 سانتی متر بوده و از اهداف آن می توان به بازشدن ذرات خاک جهت نفوذ آب ، جریان و گردش هوا اشاره کرد.
مزیت ها و معایب خاک ورزی چیست ؟
از مزیت های این عملیات میتوان به جوانه زدن بذرهای کشت شده قبل از وقوع اولین بارندگی پاییزه اشاره کرد . کشاورزان باید رعایت کنند که با عملیات بیش از حد خاک ورزی خاک مزرعه بسیار نرم و به اصطلاح پودر خواهد شد و در صورت بارندگی شدید بعداز کشت ، خاک سله می بندد و خروج گیاهچه گندم را با مشکل مواجه می سازد . تحقیقات نشان داده که 70 درصد از گیاهچه ها به همین علت توانایی خروج ندارند که باعث کاهش سطح سبز مزرعه خواهد شد . باقی گیاهچه ها نیز به دلیل سله دیر از خاک خارج شده و گیاه ضعیفی در مزرعه کشت خواهد شد و توان برداشت را به شدت کاهش خواهد داد . برای جلوگیری از این معضل باید کلوخه هایی به قطر 5 تا 10 سانتیمتر در سطح خاک مزرعه ایجاد نمود .
در مناطق دیم ایران و در مناطق سرد و معتدل ، زراعت حبوبات دیم مانند نخود بهاره و پاییزه و عدس به شدت پر بازده است . در صورت رعایت اصل تناوب و کشت محصولات یاد شده در تناوب با گندم ، توصیه می شود بلافاصله بعداز برداشت این محصول شخم صورت گیرد ؛ چون رطوبت به اندازه کافی وجود دارد و کلوخ های بزرگ تشکیل نمی شود .
انتخاب وسیله خاک ورز در شرایط دیم به چه فاکتورهایی بستگی دارد؟
به فاکتورهایی از قبیل میزان بارندگی ، پتانسیل فرسایش خاک ، بافت و نوع خاک ، مقدار و حجم علف های هرز و طول مدت آیش بستگی دارد . در سیستم های مختلف تناوب ، ذخیره آب از مسائل اصلی به شمار می آید به نحوی که گیاه در تناوب بعدی دچار کم آبی و تشنگی شدید نشده و کیفیت محصول را کاهش ندهد .
بهترین بذرکار برای کاشت گندم در شرایط دیمبهترین بذرکار در شرایط دیم ، بذرکاری است که بذر را بطور یکسان در سطح زمین و در عمق مناسب آن ها را قرار می دهد . در شرایطی که تراکتورها و تجهیزات از قدرت کافی برخوردار نباشند ، بذرکارها باید سبک و قابل حمل باشند . بهتر آنست که بذرکارها مخزن کود جداگانه ای داشته باشند تا همزمان کود و بذر را با یک بار تردد در مزرعه پخش کند و قادر باشد کود را به صورت نواری زیر ردیف های کشت قرار دهد تا بازدهی مصرف کود نیز افزایش یابد . بهترین شرایط نحوه پخش بذر در زراعت گندم دیم باید به گونه ای باشد که فضای مساوی در اختیار تک تک بذرها قرار بگیرد این مسئله باعث می شود گیاهچه های گندم فضای کافی و بدون رقابتی برای جذب نور و جذب مواد غذایی از خاک برای رشد اولیه داشته باشند و که خود باعث آن است که این گیاهچه ها سطح خاک را پوشانده و از تبخیر سطحی جلوگیری نمایند و با علف های هرز بهتر رقابت کنند .
در مناطقی با بارندگی کم و خطر خشکی و گرمای طاقت فرسا توصیه می شود که میزان کشت بذر در این شرایط 10 الی 15 درصد از مقدار توصیه شده کمتر صورت پذیرد .
تاریخ کشت گندم دیم چه زمانی است ؟
کشت گندم در ایران عموما در فصل پاییز صورت میگیرد اما تاریخ دقیق کشت مناسب برای گندم دیم در اقلیم سرد به شرح زیر : 1) مناطق بسیار سرد کوهستانی بازه زمانی اواخر شهریور تا نیمه اول مهر قبل از اولین بارندگی موثر پاییزه 2) مناطق سردسیر و معتدل بازه زمانی اول مهر لغایت 25 مهر
در مناطق سردسیر عمق کاشت گندم دیم در عمق 4 الی 5 سانتیمتری می باشد . از عواملی که در عمق کاشت بذر موثر هستند : *طول کلیپتول بذر * اندازه و مقدار پروتئین دانه .
کاشت عمیق موجب کاهش درصد رشد و کاهش تعداد پنجه بارور شده میشود که کاهش عملکرد را به دنبال دارد . تاثیر منفی کاشت عمیق به دلیل کندشدن سرعت جوانه زنی در خاک سرد بیشتر ملموس است .
مناسب ترین زمان برای برداشت
مناسب ترین زمان برای برداشت محصولات زمانی است که رطوبت دانه بین 15 الی 20 درصد وزن کلی دانه باشد . دراین مرحله استفاده از تجهیزات سبب تسریع در برداشت محصولات و بهبود کیفی آن می شود . عدم دقت کافی در برداشت به وسیله ماشین آلات سبب بروز ضایعات میگردد . کنترل و کاهش ضایعات در مرحله برداشت از موارد مهم تلقی خواهد شد .
مزیت گندم و جو نسبت به سایر محصولات در کاشت دیم چیست ؟
کاشت بذر بسیاری از گیاهان در خاک خشک مخاطره آمیز است چون ممکن است بارندگی جهت جوانه زدن بذر کافی باشد ، ولی برای ادامه حیات گیاه کافی نیست اما گیاهانی مانند گندم و جو می توانند چند دوره خشکسالی را بین جوانه زدن و سبزشدن کامل گیاهچه را تحمل نمایند .
جهت تامین بهترین نوع از گندم های دیم موجود با فروشگاه گندمینه در ارتباط باشید .
